kolektif eylem ne demek?

Kolektif eylem, (İngilizce: Collective action) çeşitli menfaat sahipleri arasındaki işbirlikçi ve sürdürülebilir yardımlaşma¹ ya da bireylerin eylemlerinin birbiriyle ilişkili hâle getirilerek uyum sağlaması.² Psikoloji, sosyoloji, antropoloji, siyaset bilimi ve ekonomi dahil olmak üzere sosyal bilimlerin birçok alanında formülasyonları ve teorileri olan bir terimdir.George Herbert Mead'a göre, bireylerin diğer insanların rolünü alması ile kendilerini başka bakış açılarıyla gözlemlemeleri, toplumsal eylem için bir temel oluşturur. Bireyler bu eylemler ile kendilerinden beklenilen davranış hakkında bilgi sahibi olarak kendi eylemlerini değiştirmeye yönelir ve toplumun genel tutumunun bilincinde olarak kendilerini yargılayıp değerlendirirler.³

Kolektif eylemlerin problemi, birden fazla bireyin belirli bir eylemden yararlanacağı, ancak herhangi bir bireyin bunu tek başına üstlenip çözmesini mantıksız kılan bir maliyete sahip olduğu durumlarda ortaya çıkar. Bu durumda en ideal çözüm, bunu, maliyeti paylaşılan kolektif bir eylem olarak üstlenmektir.⁴ Bu sorunu ifade etmek için İngilizce'de "belling the cat" yani "kediye çan takmak" metaforu kullanılır.⁵ Bu metafor imkansız derecede zor bir görevi yerine getirmeyi kabul eden gruplar için kullanılan bir deyimdir.⁶

Etimoloji

Fransızca collectif “toplu, ortak” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince colligere “bir yere toplamak” fiilinden +(t)iv° ekiyle türetilmiştir. Bu fiil de Latince legere, lect- “seçmek, ayırmak” fiilinden con+ ön ekiyle türetilmiştir.⁷

Eylem kelimesi ise eyle- fiilinden +Im eki ile türetilmiştir.⁸ İngilizce action kelimesinin karşılığı olarak getirilmiştir.

İki kelimenin birleşmesi ile kabaca "ortak hareket eden topluluk" şeklinde bir mana ortaya çıkar.

Kaynakça

Orijinal kaynak: kolektif eylem. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩

4. Archived at Ghostarchive and the Wayback Machine: ↩

5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩

Kategoriler